In gesprek met Sluizenaar Bram Moerman: Over zijn Ladder, ‘oud’ brood, diepvriezen en TGT

In Sluis woont Bram Moerman. Als adviseur van het Ministerie van Landbouw en Visserij en volksgezondheid en sociale zaken schreef hij in 2010 een plan om voedselverspilling tegen te gaan. Hij bedacht ook de ‘Ladder van Moerman’. Bram beschrijft hierin hoe je het meest efficiënt om kunt gaan met reststromen en hoe dat werkt voor voedsel. TNO, de universiteit van Wageningen, het ministerie van volksgezondheid, verschillende bakkers en supermarkten werkten hiervoor nauw met hem samen.

Wat is de Ladder van Moerman en wat kun je ermee?  

De Ladder van Moerman is een model dat laat zien hoe voedsel/grondstoffen zo hoogwaardig mogelijk gebruikt kunnen worden. Het voorkomen van verspilling is het meest wenselijk. Logisch. Volgens deze Ladder moeten we voedsel in eerste instantie gebruiken als voeding voor mensen. Voedsel dat niet door de mens gegeten wordt, zetten we in als veevoer. Is er dan nog voedsel over? Dan is het een goede grondstof voor de industrie. Bijvoorbeeld voor chemicaliën en materialen. Zo verminderen we het gebruik van fossiele grondstoffen. Het laatste restant kan vergist worden of gecomposteerd. De minst circulaire toepassing is als we voedselafval inzetten als brandstof.

Het is simpel, bespaart geld én is goed voor het milieu

Bram: ”We moeten zoveel mogelijk verspilling zien te voorkomen. Het bespaart altijd geld, zo'n 10%. Het is zeker ook beter voor het milieu. Denk dus na over het teveel aanschaffen en weggooien van voedsel. Nog steeds gooien we serieus veel weg per jaar. In Sluis belandde gemiddeld zo'n 68 kilo per inwoner aan groente- en fruitafval vorig jaar in de grijze container. Die is bestemd voor restafval. Dat is zonde. Want dan wordt het verbrand in plaats van gecomposteerd. Deze voedselverspilling daalt weliswaar maar (te) langzaam. Best pijnlijk als je bedenkt dat ruim 2,5 miljoen Nederlanders een jaar kunnen eten van al het weggegooide voedsel. Of ik nog tips heb? Zeker! Een hele simpele: ga met een volle maag naar de supermarkt. Zo word je niet verleid om van alles te kopen omdat je trek hebt. Het barst tegenwoordig van de leuke recepten in boeken of online om restjes voedsel te verwerken. Haal ook eens boven wat onder in de diepvries ligt. Het blijft te vaak te lang op de bodem liggen waarna ze bij een schoonmaakbeurt alsnog in de vuilnisbak verdwijnen. Heb je toch nog etensresten waar je niets meer mee kunt? Gooi het dan in de groene bak voor groente-, fruit-, tuinafval en etensresten. Het wordt in dat geval afgevoerd naar de gft-compostering waar het transformeert tot compost. Dit belandt daarna weer op het (landbouw)land.

Broodnodig

Iedere dag worden er ruim een half miljoen broden te veel gebakken! Het is broodnodig dat dit getal omlaaggaat. Een klein gedeelte gebruiken we als veevoeder. Wij kunnen met z'n allen helpen die verspilling te verminderen. Door brood wat een dag oud is gewoon op te eten. Er zijn trouwens bakkers die hun brood de tweede dag voor een veel lagere prijs verkopen.

Ten minste Houdbaar Tot en Te Gebruiken Tot 

Supermarkten verkopen producten die aan de houdbaarheidsdatum zijn voor een flink lagere prijs. THT en TGT. Het zijn twee afkortingen die voor verwarring zorgen. Ten minste Houdbaar Tot (THT) geeft een kwaliteitsindicatie aan. Soms zie je na de THT datum verkleuring van het voedsel maar kun je het nog prima eten. Te Gebruiken Tot (TGT) zegt iets over de datum tot wanneer je het voedsel kunt eten. Wat mij betreft, zegt Bram, gooien we het etiket Ten minste Houdbaar Tot in de container. Het zorgt alleen maar voor verwarring waardoor te veel voedsel onnodig in de vuilnisbak belandt. Tips genoeg dus. Als iedereen meedoet voorkomen we samen veel voedselverspilling. Dat is goed voor ons, goed voor het milieu en goed voor de gemeente. Uiteindelijk zijn wij dat zelf!"